Tai nạn lao động là vấn đề tồn tại và thách thức đối với tất cả các doanh nghiệp, nó ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe tính mạng của người lao động, gây thiệt hại về người và tài sản, gián đoạn và tăng chi phí sản xuất của doanh nghiệp. Công tác bảo đảm an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) tại các đơn vị, doanh nghiệp thành viên thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam (TKV) luôn được đặt lên hàng đầu. Tập đoàn nói chung và các đơn vị thành viên đã tập trung đầu tư lớn về nguồn lực tài chính, nhân lực cho công tác ATVSLĐ.Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng tai nạn lao động trong những năm gần đây đối với các mỏ than hầm lò thuộc TKV, nhóm tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ mất an toàn lao động.
Từ khóa: an toàn, vệ sinh lao động, tai nạn lao động, văn hóa an toàn.

Cơ giới hóa khai thác than hầm lò đang được triển khai áp dụng rộng rãi và có hiệu quả cao trong hầu hết các phạm vi điều kiện địa chất mỏ khác nhau ở nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên trong các điều kiện địa chất phức tạp, chiều dài khai thác không lớn lại là những nhân tố tác động tiêu cực đến hiệu quả áp dụng công nghệ này. Trong quá trình áp dụng CGH khai thác các vỉa dày trung bình góc dốc vỉa thoải đến nghiêng với lò chợ cột dài theo phương thì khi góc dốc vỉa biến động lớn (từ 200 đến 350) các tổ hợp vì chống trong quá trình khấu than thường trôi trượt xuống phía dưới theo chiều dốc. Bài báo đưa ra cơ sở khấu gương lò chợ theo hướng xiên chéo với tính toán xác định góc dốc của lò chợ thực tế khi khấu gương theo hướng xiên chéo trong sự phụ thuộc vào góc dốc của vỉa than để giảm góc dốc của lò chợ nhằm hạn chế ảnh hưởng của góc dốc vỉa than đến việc trôi trượt tổ hợp thiết bị cơ giới hóa trong lò chợ khai thác ở các vỉa than dày trung bình dốc thoải đến nghiêng.

Hiện nay công tác cơ giới hóa khai thác than đang được áp dụng và triển khai rộng rãi tại các đơn vị thuộc Tập đoàn than khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) nhằm thực hiện chủ trương phát triển ngành than bền vững theo hướng đổi mới công nghệ, triển khai áp dụng cơ giới hóa các khâu khấu than, chống giữ lò chợ, vận tải và đào lò tại những khu vực điều kiện địa chất cho phép, trong đó cơ giới hóa khai thác và đào chống lò đóng vai trò quan trọng. Sản lượng than khai thác từ các lò chợ cơ giới hóa của các đơn vị trong tập đoàn TKV chiếm khoảng 10% tổng sản lượng khai thác của Tập đoàn. Tuy nhiên khi áp dụng các sơ đồ công nghệ cơ giới hóa trong lò chợ phải kể đến sự hao phí về thời gian và chi phí lao động cho việc lắp đặt tháo dỡ tổ hợp thiết bị trong lò chợ. Để khắc phục nhược điểm này một số nước trên thế giới đã áp dụng và thực hiện sơ đồ công nghệ quay đảo chiều lò chợ. Bài báo giới thiệu kinh nghiệm áp dụng sơ đồ công nghệ thực hiện quay đảo chiều lò chợ cơ giới hóa tại các mỏ khai thác hầm lò ở một số nước có nền công nghiệp mỏ phát triển và cách xác định các thông số công nghệ khi thực hiện sơ đồ này, đồng thời là cơ sở nghiên cứu áp dụng trong tương lai cho các mỏ than hầm lò vùng Quảng Ninh.Từ khóa: Cơ giới hóa, quay đảo chiều lò chợ, tổ hợp thiết bị, vì chống, góc quay.